Leer over eigenschappen en specificaties van contactlenzen
Contactlenzen komen in allerhande vormen en soorten, en elk merk en elk type bezit andere specificaties en eigenschappen. Het is niet altijd makkelijk om een duidelijk idee te hebben over wat deze eigenschappen precies betekenen. Daarom werpen we in deze korte gids licht op enkele van de meest voorkomende lensspecificaties en hun verschillen. Als je na het lezen van deze hulppagina nog vragen zou hebben, aarzel niet om jouw opticien of oogarts te raadplegen. Zij kennen jouw ogen door en door en zijn in staat om jou de perfecte lenzen aan te bevelen.
Lens materiaal: hydrogel versus silicone-hydrogel
Hydrogel is een kunstmatig, hydrofiel (waterbindend) materiaal. Het is het oudste materiaal gebruikt voor zachte contactlenzen, en is vaak goedkoper dan het nieuwere silicone-hydrogel. Dit materiaal bevat een grote hoeveelheid water en is bio-compatibel. Dit wil zeggen dat het natuurlijk zal aanvoelen in het oog. Hydrogel is echter wel niet erg ademend. Zuurstof kan moeilijker doorheen de hydrogel tot het oog dringen. Hydrogel lenzen zijn ontworpen om via een proces van diffusie toch zuurstof tot het oog te krijgen, maar dit is een lagere hoeveelheid dan silicone-hydrogel. Hoewel ze dus minder zuurstofdoorlatend zijn, zijn hydrogel lenzen tegenwoordig nog steeds enorm populair. Ze blijven lang vochtig en zijn ideaal voor gebruikers met gevoelige ogen. Zo kan je vaak daglenzen vinden uit hydrogel.
Silicone-hydrogel is het allernieuwste en meest geavanceerde materiaal voor contactlenzen. De hydrogel component zorgt voor voldoende water en de silicone component zorgt voor een enorm hoge zuurstofdoorlating. Silicone-hydrogel lenzen zijn dan ook vaak duurder dan hydrogel. De meest recente silicone-hydrogel lenzen bevatten een degelijke hoeveelheid water, maar silicone-hydrogel is helemaal niet in staat om evenveel water vast te houden als hydrogel. Hierdoor kunnen ze soms sneller uitdrogen en komen er iets meer afzetting op de lens na verloop van tijd. Maar, ze laten veel meer zuurstof door naar het oog, wat enorm belangrijk is voor de gezondheid van je ogen. Deze kracht om zuurstof door te laten, heeft ervoor gezorgd dat sommige silcone-hydrogel lenzen zelfs geschikt zijn om langdurig of tijdens het slapen ingehouden te worden.
Nu is de vraag welke van deze twee materialen het beste is? Wel, silicone-hydrogel is het meest geavanceerd materiaal en het presteert beter. Er is echter een goede reden dat hydrogel nog niet van de markt is verdwenen: hydrogel voelt gewoon bij sommige lenzen beter aan voor bepaalde gebruikers. Hydrogel materiaal is in sommige gevallen dus nog steeds de beste oplossing. Er is met andere woorden geen duidelijk antwoord op voorgaande vraag en alles hangt af van jouw individuele noden!
Het belang van water en zuurstof
Bij contactlenzen zijn zowel waterinhoud (uitgedrukt in %) en zuurstofdoorlating (uitgedrukt in Dk/t) belangrijk. Kortom, hoe hoger beide waarden, hoe beter! Ze spelen beiden een rol voor de gezondheid van het oog. Een hoog watergehalte betekent dat lenzen aangenaam, natuurlijk, comfortabel en vochtig aanvoelen. Een hoge zuurstofdoorlating wil zeggen dat jouw hoornvlies de nodige zuurstof krijgt om gezond te blijven en niet geïrriteerd te raken. Hoewel de ideale lens zowel een extreem hoog watergehalte, als een extreem hoge zuurstofdoorlating heeft, bestaat die lens helaas niet. Alles komt terug op het verschil tussen hydrogel en silicone-hydrogel, die elk hun eigen beperkingen hebben. Voor sommige gebruikers zal meer water nodig zijn, en voor anderen meer zuurstof. Samen met jouw oogarts of opticien ga je op individuele basis op zoek naar welke nodig zijn voor jou!
Opmerking : (Dk/t) is de universele standaard voor het uitdrukken van zuurstoftransmissie. Het toont de zuurstofdoorlating van het materiaal (Dk) in verhouding met de dikte van de lens (t). Onze website hanteert deze formule voor ELK type lens. De fabrikant, echter, geeft soms slechts de (Dk) waarde weer op hun doosje. Hoewel je op onze website dan een (Dk/t) waarde ziet die anders is dan de (Dk) waarde, toch is deze dezelfde. Dit kan makkelijk worden bewezen door de (Dk) waarde van jouw doosje te delen door de dikte van de lenzen uit jouw doosje.
Extended-wear of continue lenzen
Contactlenzen met een langdurige of continue, ook wel dag-en-nacht genoemd, draagperiode zijn ideaal voor lenzendragers die ten volle willen genieten van het gemak en comfort van lenzen zonder ze uit te doen. Het zijn lenzen gemaakt van revolutionair silicone-hydrogel materiaal, wat zorgt dat ze over 6 maal meer zuurstof beschikken dan traditionele lenzen. Dit maakt de lenzen geschikt voor nachtelijk gebruik. Het is echter wel raadzaam jouw oogarts te raadplegen voor je begint met het continue dragen van lenzen. Begin zeker niet zonder advies van jouw arts om gezondheidsrisico's en complicaties te vermijden! Deze zal je ook informeren over de periode dat je de lenzen kan dragen, deze is namelijk verschillend van merk tot merk. Ook is het belangrijk op te merken dat het continue dragen van deze lenzen het normale vervangingsschema met 50% versnelt, waardoor je deze dus snel zal moeten weggooien! Naast het advies van jouw specialist, lees ook zeker en vast de bijsluiter van jouw continue lenzen.
Correctietypes
Contactlenzen werden ontworpen om allerhande oogafwijkingen te corrigeren. Elk probleem vereist een specifiek type lens. Hier kijken we even naar welke types lens wij precies verkopen en waarvoor deze nodig zijn. Jouw persoonlijke noden zullen uiteraard worden bepaald en aangegeven door jouw opticien of oogarts op jouw voorschrift.
Sferische versus asferische lenzen
Dit kan even verwarrend worden maar eerst heel algemeen: sferische lenzen zijn bedoeld om zowel verziendheid (hypermetropie) als bijziendheid (myopie) te corrigeren. We spreken hier dus steeds van een sferische correctie. Voor dit type lenzen zal je enkel een plus(+) of minus(-) waarde als correctie nodig hebben.
Binnen het veld van lenzen met sferische correctie kan echter nog een onderscheid gemaakt worden tussen de vorm van de lens: we zien hier dat zowel lenzen met een zuiver sferische vorm bestaan, als ook lenzen met een asferische vorm. Beiden corrigeren myopie en hypermetropie, maar de lens ziet er niet compleet hetzelfde uit. Sferisch gevormde lenzen zijn compleet afgerond volgens een consistente curve. Dit zorgt er echter soms voor dat het licht en beeld langs de rand van de lens niet correct worden afgebogen. Hierdoor kan het beeld lichtjes vervormen. Asferische lenzen zijn niet volledig afgerond en hebben een plattere vorm langsheen de rand van de lens. Deze vorm is beter in staat licht correct te buigen zodat het beeld scherper wordt. Asferische lenzen zijn zelfs in staat lichte vormen van astigmatisme te corrigeren. Ze presteren beter dan sferisch gevormde lenzen en zijn ideaal voor lage lichtomstandigheden.
Torische lenzen
Torische lenzen zijn bedoeld voor de correctie van astigmatisme. Astigmatisme is een veel voorkomende aandoening waarbij het hoornvlies een onregelmatige kromming heeft. Bij vele mensen komt dit voor in lichte mate, maar dit kan ook in hoge, zeldzame waarden voorkomen. Met behulp van asferische, torische lenzen kan dit makkelijk worden gecorrigeerd. Mensen met astigmatisme hebben voor dit type lenzen twee extra waarden: een cilinder (CYL) en As (AXIS). Dit wil zeggen dat jouw voorschrift deze waarden zal bevatten, en dat je ze zorgvuldig zal moeten ingeven tijdens het bestellen. Bestel nooit andere waarden, bijvoorbeeld wanneer een merk jouw waarden net niet in voorraad heeft, zonder advies van de oogspecialist. Indien je aan extreme vormen van astigmatisme lijdt, hou er rekening mee dat jouw lenzen zeldzamer zijn, en zorg dat je ruim op tijd bestelt.
Multifocale lenzen
Multifocale lenzen (waaronder de varifocale en bifocale lenzen vallen) zijn bedoeld om ouderdomsverziendheid (presbyopie) te corrigeren. Dit is een aandoening die vaak optreedt op latere leeftijd, waardoor men langzaamaan van dichtbij slechter ziet. Multifocale lenzen bevatten meerdere optische zones, wat wil zeggen dat de lenzen jou op verschillende afstanden scherper laten zien. Ze zijn de perfecte oplossing om niet te hoeven afwisselen tussen een normale bril en leesbril. Mensen die nood hebben aan multifocale lenzen of brillen zullen op hun voorschrift een extra additie (ADD) waarde kunnen aflezen.
Vervangingsschema
Contactlenzen hebben ook steeds een bepaald vervangingsschema. De meest gebruikelijke tegenwoordig zijn daglenzen of tweeweeklenzen of maandlenzen. Een vervangingsschema duidt aan hoe lang de lens mag worden gedragen voor je ze moet weggooien en vervangen. Een daglens mag één dag gedragen worden. Een (twee)weeklens blijft goed voor 14 dagen. En, een maandlens moet na 30 dagen gebruik worden weggegooid. Deze lenzen mogen niet langer gedragen worden dan aangeduid. Lees meer over de risico's verbonden aan het langer dragen van lenzen. Verder, als een lens niet is ontworpen voor langdurig of continue gebruik, mag je de lens niet inhouden tijdens het slapen!
Verdere lenseigenschappen
Sommige lenzen bevatten extra eigenschappen, ontworpen om de lens beter te maken. Hoewel deze eigenschappen vaak een uitstekende toevoeging zijn aan de lens, kan het zijn dat jij deze storend vindt, of niet nodig hebt. Daarom kan je hier even een kijkje nemen naar wat deze eigenschappen precies zijn en doen. En vergeet niet, bij twijfel zal jouw oogspecialist je vast raad kunnen geven over wat precies bij jou zal passen.
UV-filter
Contactlenzen bevatten soms een UV-filter. Deze filter blokkeert schadelijk UV-zonnestralen en houdt je hoornvlies beschermd tegen de zon. Dit is een geweldige bonus maar je mag natuurlijk nooit vergeten dan een contactlens het volledige oog niet bedekt. De enige manier om jouw ogen totaal te beschermen is met een zonnebril.
Behandelingstint
Omdat doorzichtige contactlenzen soms moeilijk te zien en te behandelen zijn, worden sommige lenzen lichtjes gekleurd met een behandelingstint. Deze tint is vaak heel licht blauw. De bedoeling is dat je de lenzen beter kan zien zitten in hun houder, en dat je er makkelijker mee kan omgaan tijdens het inzetten en uitnemen van lenzen. Deze tint is niet bedoeld om de oogkleur te veranderen. Verder is deze tint nauwelijks zichtbaar tijdens het dragen.
Keerzijde indicator
Tijdens het inbrengen van contactlenzen, is het soms moeilijk om te zien of je de lens in de correcte richting hebt. Wanneer je een lens binnenstebuiten instopt, kan dit pijn doen, wazig zicht geven en irritatie veroorzaken. Je zal de lens moeten uitnemen en opnieuw instoppen in dat geval, wat het hele proces ook minder hygiënisch maakt. De oplossing van sommige fabrikanten is lenzen met een kleine indicator op de lens. Vaak zijn dit kleine letters of nummers langs de rand van de lens (waar ze het zicht nooit belemmeren). Kan je de nummers of letters correct lenzen voor je de lens instopt? Dan is de lens correct gekeerd. Zo niet, moet de de lens omdraaien voor je ze inbrengt.
Natriumhyaluronaat
Natriumhyaluronaat (hyaluronzuur of hyaluronan) is een stof die natuurlijk aanwezig is in de oogbal, alsook in de gewrichten, en functioneert als bevochtigingsmiddel, glijmiddel en heeft genezende werkingen. Je kan deze stof ook terugvinden in kraakbeen, of de navelstreng, of in andere lichaamsdelen. Omdat dit een biocompatibele stof is, met een hydraterende en genezende werking, wordt deze vaak toegevoegd aan contactlenzen, lenzenvloeistoffen en oogdruppels. Deze stof voorziet de ogen van vocht, houdt ze gezond en verhoogt het comfort van lenzen.
